معرفی مهندسی پزشکی بالینی
رشته مهندسی پزشکی شامل گرایش های اصلی بیوالکتریک ، بیومکانیک ، بیومتریال و بالینی است که البته به طور کاملتر در شکل زیر به جزئیات و شاخه های آن نگاهی شده که دانشجویان این رشته با تمامی آنها آشنایی پیدا خواهند کرد.
گرایش های مهندسی پزشکی
مهندسی پزشکی بالینی از رشته های تخصصی شاخه مهندسی پزشکی است که مسئولیت پیاده سازی تکنولوژی پزشکی و بهینه سازی خدمات بهداشتی و درمانی دارد.
نقش های مهندس پزشک بالینی
نقش مهندسی پزشکی بالینی شامل آموزش و نظارت تکنسین تجهیزات پزشکی ، همکاری با قانونگذاران و بازرسین بیمارستان های دولتی و ارائه مشاوره ی فنی برای دیگر کارکنان بیمارستان مانند پزشکان ، مدیران ، بخش فناوری اطلاعات (IT) و ... است. مهندس پزشکی بالینی همچنین بر اساس تجربه‌های بالینی خود به تولیدکنندگان وسایل پزشکی در زمینه بهبود طراحی‌های آینده شان مشاوره می‌دهد ؛ در حالی که به عنوان ناظر بر پیشرفت قسمت‌های فنی بیمارستانها ، الگوهای خرید آنها را با توجه به بخش تولید راهنمایی می‌کند. مهندس پزشکی بالینی در نقش‌های مختلف خود ، از آنجایی که به هر دو نقطه نظر (تولید و مصرف کننده) "در خط مقدم" نزدیک است و هم در ساخت و فرایند محصولات آموزش دیده است ، به شکل یک "پل یا رابط" بین تولیدکننده‌های محصولات پزشکی و مصرف کنندگان نهایی است. بخش‌های مهندسی پزشکی بالینی بیمارستان‌های بزرگ گاهی اوقات نه تنها مهندسان زیست پزشکی را استخدام می‌کنند ، بلکه از مهندسین صنعتی سیستم برای تحقیق در عملیات‌ها ، عوامل انسانی ، تجزیه و تحلیل هزینه ، ایمنی و غیره کمک می گیرند. [1]
آینده شغلی یک مهندس پزشک بالینی
متخصصان این رشته همراه با گروهی متشکل از پزشکان ، پرستارها و تکنسین ها ، یک تیم درمانی را تشکیل می دهند. مهندس پزشک بالینی مسئول خرید ، نگهداری ، تعمیر ، بررسی اطلاعات کامپیوتری ، تجهیزات پزشکی ، ابزار کسب اطلاعات حیاتی و ... است و همچنین تجهیزات موردنیاز پزشکان و بیمارستان را در زمینه های خاص طراحی یا تطبیق می دهند. تمامی این موارد مستلزم بهره گیری از سیستم های کامپیوتری ، به همراه تجهیزات و نرم افزارهای طراحی شده برای کنترل این تجهیزات و جمع آوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل آنهاست. مهندس پزشک بالینی باید همواره از آخرین تکنولوژی های مربوط به درمان و مراقبت های پزشکی بهره گیری کند. [2]
دروس این گرایش عمدتاً به مباحث تجهیزات بیمارستانی و نرم‌افزارهای مدیریت بیمارستانی مرتبط می‌باشد. دانشجویان مهندسی پزشکی بالینی با گذراندن دروس پایه ریاضی و فیزیک و دروس تخصصی این گرایش ، آمادگی فعالیت در بیمارستانها ، کلینیک‌ها و شرکت های وابسته به آن را پیدا می‌نمایند. فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی گرایش بالینی می‌توانند در مقاطع بالاتر در گرایش های بیوالکتریک ، بیومکانیک ، مهندسی توانبخشی و انفورماتیک پزشکی ادامه تحصیل داشته باشند. چارت درسی این گرایش برای ورودی های 1388 به بعد را در زیر مشاهده می کنید. گذراندن دروس آزمایشگاهی پایه مثل آناتومی و فیزیولوژی برای تمامی گرایش ها الزامی است. [3]
چارت دروس کارشناسی مهندسی پزشکی گرایش بالینی:
ترم اول (17 واحد):
- ریاضی عمومی 1
- فیزیک عمومی 1
- اصول و مبانی رایانه و شبکه
- فیزیولوژی
- دروس عمومی (زبان عمومی ، اندیشه اسلامی 1 ، تربیت بدنی 1)
ترم دوم (19 واحد):
- ریاضی عمومی 2
- فیزیک عمومی 2
- آزمایشگاه فیزیک عمومی 1
- حسابگری الگوریتمی
- معادلات دیفرانسیل
- آناتومی
- آزمایشگاه فیزیولوژی
- دروس عمومی (فارسی عمومی ، تربیت بدنی 2)
ترم سوم (18 واحد):
- ریاضیات مهندسی
- فیزیک پزشکی
- مبانی برق
- آزمایشگاه فیزیک عمومی 2
- برنامه نویسی کامپیوتر
- مدیریت بهداشت
- بهداشت عمومی
- دروس عمومی (اخلاق اسلامی)
ترم چهارم (19 واحد):
- تجزیه و تحلیل سیگنال ها و سیستم ها
- آمار حیاتی و احتمالات
- مبانی الکترونیک و دیجیتال
- محاسبات عددی
- مقدمه ای بر مهندسی پزشکی
- سیستم های اطلاع رسانی
- دروس عمومی (تاریخ تحلیلی صدر اسلام)
ترم پنجم (19 واحد):
- نگرش سیستمی
- انفورماتیک پزشکی 1
- سنسورها و مبدل ها
- آزمایشگاه الکترونیک و دیجیتال
- زبان تخصصی
- اصول توانبخشی
- بیوفیزیک
- دروس عمومی (آشنایی با منابع اسلامی)
ترم ششم (16 واحد):
- برنامه ریزی سیستمی
- انفورماتیک پزشکی 2
- آزمایشگاه ابزار دقیق پزشکی و ایمنی
- تجهیزات بیمارستانی
- سیستم های رادیولوژی
- حفاظت بیمارستانی
- دروس عمومی (وصایای امام (ره) ، آشنایی با قرائت قرآن)
ترم هفتم (20 واحد):
- سیستم های مدیریت نگهداری و تعمیر
- فرایندهای سیستم های اطلاعات بیمارستانی
- کارگاه آموزشی و آشنایی با مراکز بهداشتی
- هوش محاسباتی
- روش های آموزش کاربر
- دروس اختیاری
- دروس عمومی (اندیشه اسلامی 2)
ترم هشتم (16 واحد):
- پزشکی از راه دور و واقعیت مجازی
- کارگاه عملی آموزشی و آشنایی با مراکز بهداشتی
- کارگاه تجهیزات بیمارستانی
- پروژه
- دروس اختیاری
- دروس عمومی (جمعیت و تنظیم خانواده ، انقلاب اسلامی)
بر طبق طرح مديريت تجهيزات پزشكی دانشگاه آمریکا ، مهندسان پزشكی مسئوليت خطاهای ناشی از مديريت ناصحيح اين تجهيزات را بر عهده دارند.
از جمله وظايف مديريتی اين افراد در اين طرح می توان به موارد زير اشاره كرد:
1- انتخاب و استفاده از تجهيزات پزشكی
2- قبل از شروع به كار يک دستگاه در بيمارستان ، مهندسين پزشكی بالينی ميزان اهميت دستگاه ، پروسه های مربوط به بازرسی و ارزيابی عملكرد آن وسيله را تعيين می كنند.
3- تعيين استراتژی مناسب جهت نيل به حداكثر كارايی ، ايمنی و قابليت اطمينان عملكرد تجهيزات پزشكی بيمارستان
4- ازجمله ديگر وظايف اين مهندسان تعيين بازه هاي زمانی بازديد ، آزمايش و اجرای صحيح برنامه نگهداشت پيشگيرانه جهت كاهش خطرات فيزيكی و بالينی آن وسيله اسـت.
5- رفع مشكلات اورژانس ناشی از خرابی دستگاه
6- اجرای تست های پذيرش اوليه دستگاه ها
7- انجام تست های كنترل عملكرد دستگاه‌های استريل كننده
8- انجام تست های شيميايی و بيولوژيک آب مورد استفاده در بخش دياليز
9- نظارت بر اجرای استانداردهای بهبود كارايی دستگاه ها [4]
مقاله ارسالی توسط خانم نیلوفر حسن ، کارشناس مهندسی پزشکی بالینی از دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
منابع:
fa.wikipedia.org [1]
www.iran-stu.com , www.atcce.com [2]
http://biomedical.srbiau.ac.ir/fa/contents/groups/balinee [3]
[4] ماهنامه مهندسی پزشکی ، ساختار مديريت تجهيزات پزشکی در كشورهای پيشرفته ، فاطمه منتجبی شماره 121 ، سال 11 ، ارديبهشت 1390
مقدمه ای بر مهندسی پزشکی زیستی-جلد اول: دکتر سید محمد فیروزآبادی و ابوالفضل صانعی ، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات
کلمات کلیدی: biomedical engineering ، مهندسی پزشکی ، آشنایی با مهندسی پزشکی ، معرفی مهندسی پزشکی ، مهندسی پزشکی گرایش بالینی ، مهندسی پزشکی گرایش بیومکانیک ، مهندسی پزشکی گرایش بیوالکتریک ، مهندسی پزشکی گرایش بیومتریال (بیومواد) ، مهندسی پزشکی ایران ، مهندسی پزشکی دانشگاه پیام نور ، پایگاه آموزشی و اطلاع رسانی مهندسی پزشکی ، اخبار و تازه های مهندسی پزشکی ، مقالات مهندسی پزشکی ، آموزش مهندسی پزشکی ، دانلود کتاب های مهندسی پزشکی ، دانلود جزوه های مهندسی پزشکی ، دانلود نمونه سوالات امتحانی مهندسی پزشکی ، گرایش بالینی ، مهندسی زیست پزشکی ، انفورماتیک پزشکی